Εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου: Πρέπει να το κάνω;

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε πως η σωστή έκφραση είναι εμβόλιο κατά του ιού HPV (ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων).

Για κάποιο λόγο έχει επικρατήσει στη χώρα μας να θεωρείται ότι το εμβόλιο για τον HPV αφορά μόνο τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, θεωρώντας ότι ο ιός στοχεύει μόνο τις γυναίκες.

Στην πραγματικότητα, ο ιός HPV προκαλεί καρκίνους στα γεννητικά όργανα, τον πρωκτό, τον στοματοφάρυγγα και στις γυναίκες και στους άνδρες. Το όφελος που θα προκύψει, λοιπόν, από τον εμβολιασμό θα είναι η μεγάλη μείωση όλων των τύπων καρκίνων (του τραχήλου της μήτρας καθώς επίσης και των καρκίνων του στοματοφάρυγγα, του πρωκτού και του πέους) όπως και καλοήθων νοσημάτων σχετιζόμενων με τον ιό (κονδυλωμάτων).

Σύμφωνα με το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων 2023, η επιτροπή προτείνει ως ηλικία έναρξης του εμβολιασμού έναντι του HPV τα 9 έτη και στα κορίτσια και στα αγόρια (από το 2022 πλέον), με στόχο αφενός τη βέλτιστη δυνατή ανοσολογική απάντηση από τον εμβολιασμό και αφετέρου την κατά το δυνατόν έγκαιρη προστασία από την έκθεση στον ιό HPV.

Σε περίπτωση που ο εμβολιασμός δεν διενεργηθεί στη συνιστώμενη ηλικία (9-11 ετών), η Επιτροπή επισημαίνει ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν. Η μέγιστη προστασία επιτυγχάνεται εφόσον ο εμβολιασμός ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας (συνθήκες που ισχύουν στις ηλικίες 9-11 ετών).

Στη χώρα μας διατίθεται το εννεαδύναμο (HPV9) εμβόλιο HPV το οποίο έχει αποδείξει μακροχρόνια προστασία, τουλάχιστον 14 ετών, χωρίς καμία υποχώρηση της πολύ υψηλής αποτελεσματικότητας του, που προσεγγίζει το 100%.

Σχήμα εμβολιασμού με HPV (HPV9) ανάλογα με την ηλικία έναρξης του εμβολιασμού:

• Έναρξη εμβολιασμού <15 ετών: 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών (σχήμα 0, 6). Σε περίπτωση που οι 2 δόσεις γίνουν με μεσοδιάστημα μικρότερο από 5 μηνών απαιτείται και 3η δόση τουλάχιστον 3 μήνες μετά.
• Έναρξη εμβολιασμού ≥15 ετών: 3 δόσεις (σχήμα 0, 1–2, 6 μήνες).

Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν πως το συγκεκριμένο εμβόλιο θα αποζημιώνεται πλήρως για κορίτσια και αγόρια 9 έως 18 ετών μέχρι τις 31.12.2024. Στη συνέχεια, η αποζημίωση θα αφορά πλέον στις ηλικίες 9 έως 15 έτη. Να σημειωθεί πως κάθε δόση του εμβολίου (για όσους δεν το δικαιούνται δωρεάν) κοστίζει κοντά στα 150 ευρώ.

Τα εμβόλια έναντι του HPV δεν συστήνονται κατά την κύηση, ωστόσο δεν είναι απαραίτητο να προηγείται test εγκυμοσύνης πριν την έναρξη του εμβολιασμού. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί εγκυμοσύνη, μετά τη χορήγηση του εμβολίου, δεν συστήνεται διακοπή της, αλλά ο εμβολιασμός συμπληρώνεται μετά την ολοκλήρωσή της.

Οι γυναικολόγοι έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν τις μητέρες για τη σημασία του εμβολιασμού των παιδιών τους, στη σωστή ηλικία. Επιπλέον οι γυναικολόγοι παίζουν ουσιαστικό ρόλο στο να εμβολιαστούν νεαρά κορίτσια και οι σύντροφοι τους.